Φαινυκυκλιδίνη (PCP) & MAOI
Η φαινυκυκλιδίνη (PCP) είναι ένα διαχωριστικό αναισθητικό φάρμακο που έχει μελετηθεί ευρέως για τις επιδράσεις του στη νόηση και τη συμπεριφορά. Η PCP δρα κυρίως ως ανταγωνιστής στον υποδοχέα NMDA (N-methyl-D-aspartate) στον εγκέφαλο. Ο υποδοχέας NMDA είναι ένας τύπος υποδοχέα γλουταμινικού και ο αποκλεισμός του από το PCP οδηγεί σε μείωση της δραστηριότητας αυτού του υποδοχέα. Αυτή η δράση πιστεύεται ότι ευθύνεται για πολλές από τις παραισθησιογόνες και διαχωριστικές επιδράσεις του φαρμάκου.
Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η PCP μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο. Για παράδειγμα, το φάρμακο SEP-363856 επέδειξε αποτελεσματικότητα σε μοντέλα τρωκτικών που σχετίζονται με πτυχές της σχιζοφρένειας, συμπεριλαμβανομένης της υπερδραστηριότητας που προκαλείται από το PCP. Αν και ο ακριβής μηχανισμός δράσης του SEP-363856 δεν έχει διευκρινιστεί πλήρως, τα δεδομένα φαρμακολογίας in vitro και in vivo υποδηλώνουν ότι μπορεί να περιλαμβάνει αλληλεπιδράσεις με τους υποδοχείς ντοπαμίνης, μεταξύ άλλων.
Μια άλλη μελέτη υποδηλώνει ότι το σύστημα του μονοξειδίου του αζώτου (ΝΟ) μπορεί να εμπλέκεται στον μηχανισμό δράσης της PCP. Ο δότης του ΝΟ, το νιτροπρωσσικό νάτριο (SNP), βρέθηκε να καταργεί πλήρως τις επαγόμενες από την PCP συμπεριφορικές επιδράσεις, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα φάρμακα που στοχεύουν στο σύστημα γλουταμινικού ΝΟ μπορεί να αποτελούν μια νέα προσέγγιση για τη θεραπεία της επαγόμενης από την PCP ψύχωσης και ενδεχομένως της σχιζοφρένειας.
Η PCP έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί γνωστικά ελλείμματα σε ζωικά μοντέλα, ιδίως σε εργασίες που απαιτούν μάθηση αντιστροφής. Ορισμένα αντισπασμωδικά φάρμακα, όπως η φαινυτοΐνη, έχει αποδειχθεί ότι προλαμβάνουν το γνωστικό έλλειμμα που προκαλείται από την PCP, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο αποκλεισμός των διαύλων νατρίου μπορεί να είναι ένας μηχανισμός με τον οποίο ορισμένα φάρμακα μπορούν να εξουδετερώσουν τις επιδράσεις της PCP.
Οι αναστολείς της μονοαμινοξειδάσης (MAOIs) είναι μια κατηγορία αντικαταθλιπτικών φαρμάκων που χρησιμοποιούνται εδώ και αρκετές δεκαετίες για τη θεραπεία της κατάθλιψης. Ακολουθεί μια περίληψη του μηχανισμού δράσης τους και μερικά παραδείγματα:
Η μονοαμινοξειδάση (ΜΑΟ) είναι ένα ένζυμο υπεύθυνο για την αποικοδόμηση διαφόρων νευροδιαβιβαστών, συμπεριλαμβανομένων των κατεχολαμινών (όπως η ντοπαμίνη, και η νορεπινεφρίνη) και άλλων μονοαμινών όπως η σεροτονίνη και η τρυπταμίνη.
Οι ΜΑΟΙ δρουν αναστέλλοντας τη δραστηριότητα του ενζύμου ΜΑΟ. Όταν αναστέλλεται η ΜΑΟ, μειώνεται η αποικοδόμηση των μονοαμινών. Αυτό οδηγεί σε αύξηση της συγκέντρωσης αυτών των νευροδιαβιβαστών στη συναπτική σχισμή (ο χώρος μεταξύ των νευρικών κυττάρων όπου απελευθερώνονται οι νευροδιαβιβαστές). Τα αυξημένα επίπεδα των νευροδιαβιβαστών στη συναπτική σχισμή μπορούν να ενισχύσουν τη νευροδιαβίβαση, η οποία πιστεύεται ότι ανακουφίζει τα συμπτώματα της κατάθλιψης.
Παραδείγματα ΜΑΟΙ:
- Μοκλοβεμίδη: Εκλεκτικός και αναστρέψιμος αναστολέας του υποτύπου ΜΑΟ-Α. Είναι μία από τις νεότερες και ασφαλέστερες ΜΑΟΙ που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της κατάθλιψης.
- Μπεφλοξατόνη: Ένας άλλος εκλεκτικός και αναστρέψιμος αναστολέας της ΜΑΟ-Α.
- Τολοξατόνη: Ακόμη ένας εκλεκτικός και αναστρέψιμος αναστολέας της ΜΑΟ-Α.
- Μπροφαρομίνη: Αυτός είναι επίσης ένας εκλεκτικός και αναστρέψιμος αναστολέας της ΜΑΟ-Α.
- Ιπρονιαζίδη: Μία από τις πρώτες ΜΑΟΙ που ανακαλύφθηκαν, η οποία αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως αντιφυματικό φάρμακο, αλλά αργότερα διαπιστώθηκε ότι έχει αντικαταθλιπτικές ιδιότητες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ οι ΜΑΟΙ μπορούν να είναι αποτελεσματικοί στη θεραπεία της κατάθλιψης, μπορούν επίσης να αλληλεπιδράσουν με ορισμένα τρόφιμα και άλλα φάρμακα, οδηγώντας σε δυνητικά σοβαρές παρενέργειες. Ως εκ τούτου, τα άτομα που λαμβάνουν ΜΑΟΙ συχνά συμβουλεύονται να ακολουθούν συγκεκριμένους διατροφικούς περιορισμούς για να αποφεύγουν τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε τυραμίνη, η οποία μπορεί να προκαλέσει υπερτασική κρίση όταν συνδυάζεται με ΜΑΟΙ.
Ενώ οι συγκεκριμένοι μηχανισμοί αλληλεπίδρασης μεταξύ PCP και ΜΑΟΙ δεν είναι λεπτομερείς, είναι σημαντικό να κατανοήσετε τις επιμέρους δράσεις αυτών των φαρμάκων και τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να αλληλεπιδράσουν. Αξίζει να ληφθεί υπόψη η πολυπαραγοντική και όχι πλήρως κατανοητή επίδραση της PCP στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Προφανώς, ο καταρράκτης των αντιδράσεων που προκαλεί αυτή η ουσία δίνεται κατά κάποιον τρόπο σε όλα σχεδόν τα συστήματα νευροδιαβιβαστών, αποσταθεροποιώντας και διαταράσσοντας τη λειτουργία τους. Οι συνέπειες της προσθήκης των ΜΑΟΙ σε αυτό το καθεστώς είναι δύσκολο να προβλεφθούν, αλλά είναι απίθανο να είναι θετικές και ευχάριστες.
Ο συνδυασμός μπορεί δυνητικά να οδηγήσει σε υπερβολικά επίπεδα σεροτονίνης, οδηγώντας σε συμπτώματα όπως διέγερση, σύγχυση, ταχυκαρδία και υψηλή αρτηριακή πίεση. Πρόκειται για μια δυνητικά απειλητική για τη ζωή κατάσταση.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα δεδομένα, συνιστούμε να αποφεύγετε αυτόν τον συνδυασμό υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.
Last edited by a moderator: